De hersenen van jonge kinderen zijn geschikt om heel veel te leren in korte tijd. In het onderwijs heerst een trend om daar optimaal gebruik van te maken, door leerstof steeds jonger aan te bieden. Ik leerde lezen en schrijven in groep 3. Kinderen moeten tegenwoordig in groep 2 al leren om letters te herkennen.
Jong geleerd betekent in dit geval echter niet altijd oud gedaan. Ontwikkelingspsycholoog Ewald Vervaet schrijft over de ontwikkelingsfasen die een kind doorloopt. Kinderen denken eerst concreet-feitelijk. In de volgende fase kunnen kinderen abstract en logisch denken. Concreet-feitelijk houdt in dat kinderen alles als driedimensionale objecten in hun gedachten bekijken. Maar een letter is tweedimensionaal. Om letters te kunnen leren moet een kind abstract kunnen denken.
Ieder kind doorloopt de fasen in een eigen tempo. Dit betekent dat niet ieder kind op hetzelfde moment klaar is om te leren lezen. Hoe jonger het onderwijs met lezen begint, hoe meer kinderen er nog niet klaar voor zijn.
Wat gebeurt er als je een kind te vroeg vraagt een letter te leren? De letter geeft verwarring. Een letter is een symbool en dat kan een kind dat concreet-feitelijk denkt nog niet bevatten. Vervolgens bekijkt het kind de letter in gedachten als een driedimensionaal object van alle kanten. Het snapt nog steeds niet wat het met de letter moet, maar heeft nu wel veel verschillende beelden in zijn gedachten van hoe de letter er uit zou kunnen zien. Het kind kiest een van de beelden uit en schrijft de letter achterstevoren op. De juf zegt dat het kind het verkeerd doet. Het kind raakt nog meer in de war. Zo ziet de letter er toch echt uit?! Twijfel ontstaat en de volgende keer raakt het kind door onzekerheid nog sneller in de war.
Heeft een kind aanleg voor dyslexie? Op jonge leeftijd moeten leren lezen zorgt ervoor dat het meer kans heeft om ook daadwerkelijk dyslexie te ontwikkelen.
De oplossing? Laat kinderen pas beginnen met leren lezen als ze eraan toe zijn. Ewald Vervaet heeft een aantal simpele testjes ontwikkeld om te ontdekken in welke ontwikkelingsfase een kind zit. Als je het kind ook nog kan laten beseffen dat een letter vastzit op het papier, plat is en ook zo bekeken moet worden, dan hoeft er nooit dyslexie te ontstaan.
Ben je bang dat jouw kind dyslexie gaat ontwikkelen? Neem contact op met een Davis-counselor bij jou in de buurt.